การลอยอังคารแบบง่ายๆ
ลอยอัฐิกระดูก เป็นประเพณีทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับการเก็บศพและประชากรในบางพื้นที่ของไทย โดยเฉพาะในภาคเหนือ ดอกไม้หน้าศพ ดอกไม้หน้าเมรุ พวงหรีด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ เป็นการประกอบพิธีการแกะกระดูกและเสบียง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการจัดหากระดูกสำหรับการบูชาศพ ประกอบพิธีกรรมและการแสดงเสียงในสิ่งมีชีวิต ลอยอังคาร ดังนี้
ขั้นตอนของการลอยอัฐิกระดูกมักจะประกอบด้วย
1. การแกะกระดูก: หลังจากการเผาศพแล้ว ผู้ที่เป็นผู้ทรงคุณวุฒิหรือหัวหน้าบ้านเรืองศิลป์ที่รับผิดชอบการจัดงานศพ จะนำกระดูกจากศพที่เผาไป โดยการแกะหรือลอกกระดูกออกจากโครงของศพ
2. การเก็บและล้างกระดูก: กระดูกที่แกะออกมาจะถูกเก็บรวบรวมและล้างหรือทำความสะอาด เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับขั้นตอนถัดไป
3. การลอยอัฐิกระดูก: กระดูกที่แกะออกมาและถูกล้างแล้ว จะถูกนำไปลอยในแม่น้ำหรือบ่อน้ำในพื้นที่ ขณะที่ลอยอัฐิกระดูก บางพื้นที่อาจมีการทำพิธีเสบียงพิเศษเพื่ออำลาจากวิถีชีวิตมาชีวิตใหม่ของผู้เสียชีวิต
4. การเปรียบประพันธ์และการเก็บผลลอย: หลังจากการลอยอัฐิกระดูกเสร็จสิ้นแล้ว มักจะมีการเปรียบประพันธ์ เช่น ตำบลหรือบ้านที่เป็นเจ้าภาพของประเพณีนี้จะเก็บผลลอยอัฐิกระดูกที่ลอยมา ซึ่งจะถูกนำมาเก็บรักษาหรือประดับในวัดหรือสถานที่บูชา
การลอยอัฐิกระดูกเป็นประเพณีที่สืบทอดมาแต่อดีตและมีความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับการบูชาและเก็บอัฐิเพื่อให้ศพของผู้เสียชีวิตมีความสุขและสิ่งที่จำเป็นในการเดินทางสู่โลกตรงข้าม แม้ว่าประเพณีนี้อาจเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและเชื่อมโยงกับเรื่องศาสนา แต่มันยังเป็นส่วนสำคัญของวัฒนธรรมและความเชื่อของกลุ่มคนในพื้นที่ที่ปฏิบัติประเพณีนี้อย่างต่อเนื่อง
การเก็บอัฐิ
การเก็บอัฐิหลังจากการลอยอัฐิเสร็จสิ้นเป็นส่วนสำคัญของประเพณีและพิธีการลอยอัฐิในประเทศไทย การเก็บอัฐิมักจะมีวิธีการและแบบที่แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับภูมิลำเนา ภูมิปัญญาท้องถิ่น และความเชื่อทางศาสนาของแต่ละพื้นที่ นี่คือขั้นตอนเบื้องต้นในการเก็บอัฐิหลังจากการลอยอัฐิ:
เก็บอัฐิจากน้ำ: หลังจากที่อัฐิลอยเสร็จสิ้นแล้ว ผู้เซราะห์พิธีจะเก็บอัฐิออกจากน้ำโดยใช้เรือหรือเรือเล็กเข้าไปบนน้ำเพื่อเก็บอัฐิที่ลอยอยู่บนน้ำ โดยในบางพื้นที่อาจมีการใช้เหล้าหรือน้ำผึ้งเพื่อทำให้อัฐินำเข้ามาบนเรือได้ง่ายขึ้น
การอบอัฐิ: หลังจากเก็บอัฐิแล้ว อัฐิจะถูกนำมาแห้งอย่างระมัดระวัง โดยบางทีอาจใช้แสงแดดเพื่อช่วยในการแห้ง หรืออาจนำไปอบในเตาหรือเครื่องอบที่เหมาะสม
เก็บรักษา: หลังจากที่อัฐิได้รับการแห้งและอบแล้ว จะต้องรักษาอัฐิให้อยู่ในสภาพที่ดีเพื่อให้สามารถเก็บเอาไว้ในระยะยาว ส่วนในบางพื้นที่ เชื่อว่าอัฐิเป็นสิ่งที่มีความศักดิ์สิทธิ์ จึงมีการนำอัฐิไปประดับในพระศาสนาหรือที่ประดับในบ้านที่นับถือศาสนา อาจจะวางไว้ที่สวนหรือที่เทียน เป็นต้น
การนำไปใช้: อัฐิที่ถูกเก็บรักษาไว้สามารถนำไปใช้ในหลากหลายวัตถุประสงค์ ได้แก่ การประดับในพิธีทางศาสนา การนำไปสร้างรอยเท้าสวรรค์ของบรรพบุรุษ หรือเพื่อประดับในบ้านเรือนเป็นต้น
การเก็บอัฐิมีความสำคัญอย่างมากในเชิงศาสนาและวัฒนธรรมไทย นับเป็นการเคารพและรักษาความศักดิ์สิทธิ์ของพระอัฐิและกำลังเชื่อในความเป็นมงคลของสิ่งนี้ในชีวิตประจำวัน